یکی از کار های مهمی که قبل از خرید ملک باید انجام دهید بررسی سند آن می باشد. لازم است بدانید سند ملک دارای انواع متفاوتی می باشد. در نتیجه باید قبل از خرید ملک در خصوص انواع سند ملک اطلاعاتی را کسب نمایید. در ادامه به انواع سند ملک اشاره خواهیم کرد.
معرفی انواع سند ملکی
در ابتدا لازم است بدانید سند به هر نوشته ای گفته می شود که در دفاع یا مقام دعوا قابل استفاده باشد و آن را به دو دسته کلی تقسیم بندی می کنند:
سند رسمی
سند عادی
سند رسمی
اسنادی را می توان سند رسمی دانست که در اداره معتبر همچون اداره ثبت اسناد و املاک و تحت نظر مامورین قانون به رسمیت شناخته شده باشد. در ادامه این توضیح لازم است بدانید سند های منگوله‌دار جزو سند های رسمی می باشند.
عادی
هر سندی که در شرایط رسمی و در مکان های مورد تایید، به امضا نرسد را سند عادی می گویند. نامه های ملکی یکی از انواع سند های عادی می باشد.
انواع سند ملک
همانطور که بالاتر نیز اشاره کردیم سند ها دارای انواع متفاوتی می باشند. سند های ملکی نیز زیر مجموعه های بسیاری دارند که در ادامه به انواع سند ملک نیز اشاره خواهیم کرد.
انواع سند ملک
قطعی
می توان گفت بهترین سند برای خرید ملک، سند قطعی می باشد. نام دیگر این سند، سند تکبرگی و یا منگوله‌دار نیز می باشد. لازم است بدانید سند قطعی معمولا در اداره ثبت اسناد و املاک کشور صادر می شود. همانطور که اشاره کردیم سند قطعی به دو نوع تک برگ و منگوله‌دار دسته‌بندی می شود که در ادامه به توضیح هر کدام می پردازیم.
منگوله‌دار
این سند توسط متصدیان مربوطه، به وسیله خودنویس مشکی نوشته می شود. به همین دلیل ممکن است در بعضی از قسمت های سند، ناخوانایی وجود داشته باشد. در ضمن برای آنکه این سند به صورت دست نویس می باشد امکان تغییر و جعل آن بسیار راحت است. هم اکنون پرونده های بسیار زیادی در همین خصوص در دادگاه های سراسر کشور مورد بررسی قرار می گیرد. این سند فاقد آدرس کامل پستی و مشخصات مالک است و به همین دلیل می تواند باعث بروز مشکلاتی شود.
سند تک برگ
این سند از طریق سیستم تنظیم می شود و به همین دلیل تمامی اطلاعات درج شده در آن به صورت تایپی می باشد و دیگر با مشکلاتی نظیر جعل و یا ناخوانایی روبرو نخواهید شد. یکی دیگر از ویژگی های این سند شماره سریالی است که می توان آن را برای انجام امور مختلف استفاده نمود. همچنین در قسمت پایین این سند موقعیت ملک به صورت کامل نشان داده می شود. شاید برایتان جالب باشد بدانید موقعیت و ابعاد متفاوت ملک نیز در این سند نشان داده می شود. همچنین این سند دارای آدرس کد پستی مشخصات کامل مالک و برچسب هولوگرام قوه قضاییه می باشد.
سند قولنامه
نام دیگر سند قولنامه ای مبایعه نامه نیز می باشد. این سند به صورت دست نوشته میان شخص خریدار و فروشنده تنظیم می شود. لازم است بدانید اعتبار قانونی و ارزش این سند از سند های قطعی بسیار پایین‌تر می باشد. اما این سند نیز از نظر شرعی و قانونی دارای اعتبار است و در محاکم، می توان به آن استناد کرد. لازم است بدانید این سند ها بدون خطر نیستند و ممکن است به وسیله آن مال شخص دیگری نیز به فروش برسد. در نتیجه به این مورد توجه داشته باشید.
سند ملکی
سند شورایی
این نوع سند در زمان های بسیار قدیم رایج بوده است و اکنون تنها در بعضی از نقاط که امکان دریافت سند رسمی ضروری نیست از آن استفاده می شود. در تنظیم این سند، از نوشته هایی استفاده می شود که به تایید شورای روستا و یا تایید دهیار و یا همان کدخدای معتمد رسیده باشد. لازم است بدانید این سند را می توان در میان سند های عادی طبقه بندی کرد و به وسیله آن می توان نسبت به خرید ملک نیز اقدام کرد. به صورت کلی سند شورایی دارای اعتبار بیشتری از سند های قولنامه ای می باشد.
سند رهنی
سند های ملکی را به عنوان رهن نیز در اختیار مراجع قرار می دهند. لازم است بدانید این کار به وسیله تنظیم سند رهنی انجام می شود. لازم است بدانید خرید این نوع ملک ها معمولاً جایز نیست. توجه داشته باشید ممکن است این سند ها به وسیله بانک تایید نشوند و در این صورت مبایعه نامه باطل می شود و فرد با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد.
وقفی
ملکی که از سمت مالک برای امور مذهبی و خیریه وقف شده باشد را املاک وقفی می گویند. به این ملک سند وقفی تعلق می گیرد. لازم است بدانید هرگونه خرید و فروش املاک وقفی حتی با وجود سند وقفی نیز باطل است. در صورت معامله با این سند، معامله از اعتبار ساقط خواهد بود. به همین دلیل و به دلیل وجود قوانینی که در کشور حاکم است به هیچ عنوان نباید سراغ خرید و فروش این نوع ملک بروید. معمولاً خرید و فروش این ملک ها به ندرت انجام می شود و تنها اجاره داده می شوند تا هزینه ای که از بابت آن دریافت می شود صرف کار های معمول گردد.
نسقی و اصلاحات ارضی
طبق قانونی که در کشور حاکم است کشاورزانی که در زمان های قدیم روی زمین ارباب ها کار می کردند حق تعلق می گیرد. این حق نسق نام دارد. این سند باعث می شود تا سرزمین و یا شهری که آن ملک در آن وجود دارد آباد شود. این افراد می توانند سند بنچاقی و یا رسمی دریافت نمایند. البته این حق باعث می شود کشاورز حقی بر روی زمین نداشته باشد و تنها امکان کشاورزی در آن برای وی وجود داشته باشد.
انواع سند
سند مشاع
این نوع از سند یکی دیگر از زیر مجموعه های سند ملکی به حساب می آید. کلمه ای که در این سند به کار برده شده است، یعنی مشاع به معنی این است که تنها یک نفر مالک ساختمان و یا آن زمین نیست و افراد و یا فرد دیگری نیز در آن سهم دارند. این ملک ها معمولاً دارای مالکینی بیشتر از دو عدد می باشد و به همین دلیل در زمان خرید، باید اطلاعات کافی در خصوص صاحبان ملک را به طور دقیق کسب نمایید تا خریدی بی‌دردسر داشته باشید.
سند مفروز
مفروض متضاد واژه مشاع می باشد. از نظر قوانین ثبت، واژه مفروز به این معناست که یک فرد می خواهد سهم خودش را در یک ملک و یا یک زمین مشاع تقسیم و یا جدا کند و آن را به فروش برساند. لازم است بدانید مسائل مربوط به این نوع از سند، بسیار پیچیده می باشد و افراد با مشکلات متنوعی روبرو می شوند.
سند ملکی المثنی
سند های ملکی ممکن است به دلایل متنوعی گم و یا مفقود گردند. در این هنگام مالک می تواند از اداره ثبت تقاضای دریافت سند المثنی نماید طبق ماده ۱۲۰ قانون آیین نامه کشوری، شرایط دریافت سند المثنی به شرح ذیل می باشد:
سند مالکیت مفقود
اگر سند ملک به صورت کلی و یا جزئی از بین برود امکان دریافت سند المثنی طبق شرایط زیر وجود دارد:
هنگامی که سند مالکیت نزد فرد دیگری به امانت باشد و حتی با وجود صدور ابلاغیه نیز امکان دریافت آن وجود نداشته باشد.
توجه داشته باشید هنگامی که مالک تقاضای دریافت سند المثنی داشته باشد باید آن را به صورت کتبی اعلام کند و استشهادی نیز به صورت چاپی در اختیار مراجع قضایی قرار دهد. توجه داشته باشید این استشهادیه باید به امضای حداقل سه نفر برسد. این سه شخص نیز باید توسط کلانتری یا یکی از دفاتر اسناد رسمی گواهی شده باشند.
